Hoe gaat het nu met de kinderen?

Ook al kunnen kinderen straks weer mondjesmaat naar school, de corona-uitbraak doet meer met hen dan je misschien verwacht. Wat pedagoog en coach Femke Kooijmans opvalt, is dat zij zich meer zorgen maken en stress ervaren. De Kindtool Mijn Positieve Gezondheid kan kinderen aan meer grip helpen.

Femke Kooijmans (Beweging in Ontwikkeling in Bilthoven) begeleidt kinderen met langdurige klachten die invloed hebben op het hele gezin. Sinds de corona-uitbraak heeft ze de indruk dat kinderen beduidend meer op hun bord krijgen. ‘De afgelopen tijd leek het alsof kinderen vrij waren, omdat ze niet naar school hoefden: een soort vakantie. Maar dat is niet zo. De druk was juist hoger door de chaotische situatie. Ik denk dat we nauwelijks een idee hebben wat deze tijd met kinderen doet.’

Kans op wegzakken in passiviteit

Zo missen de kinderen hun vertrouwde structuur. ‘Dat doet zich vooral voor in gezinnen waar het ouders minder goed lukt om de leiding te nemen. Maar bijvoorbeeld ook in gezinnen waarvan de ouders noodgedwongen veel van huis zijn omdat zij een vitaal beroep hebben. Het ritme valt weg, zoals op tijd opstaan, aankleden, op tijd op school zijn. Dagen gaan daardoor al snel op elkaar lijken, waardoor kinderen kunnen wegzakken in passiviteit.’

Veel schoolwerk, minder bewegen

Wat Kooijmans ook ziet, is dat scholen begrijpelijkerwijs geneigd zijn kinderen veel informatie en opdrachten te geven. Intussen moeten de kinderen veel meer zelf het initiatief nemen om het thuiswerk voor elkaar te krijgen. Vooral als het ouders niet goed lukt om ze daarin bij te staan, legt dat druk op hen. Intussen bewegen ze veel minder. ‘Dat doet wat met kinderen.’

Kind zit meer in zijn hoofd

Misschien wel het belangrijkste is dat kinderen zorgen hebben. Kooijmans: ‘Sommigen zijn zelfs wat angstig. Worden wij thuis misschien ook ziek? Hoe gaat het verder met de wereld? Ze denken veel na en zitten veel in hun hoofd.’

Kindtool helpt zicht krijgen

Volgens Kooijmans kan de Kindtool Mijn Positieve Gezondheid in deze tijd een belangrijke rol spelen. Ouders, leerkrachten, begeleiders en huisartsen kunnen de tool inzetten om een beeld te krijgen van hoe het met de kinderen gaat. Maar vooral de kinderen zelf kan het veel inzicht geven. ‘Het mooie is dat de tool kinderen laat kijken naar álle aspecten van hun leven. Je kunt ze het spinnenweb laten invullen. Maar het kan ook heel interessant zijn om dat te doen als ouder of docent: hoe denk jij dat het gaat met dit kind? Leg die uitkomsten eens naast die van het kind. Het kan zomaar zijn dat je inschatting een andere is dan wat het kind ervaart.’

Opstapje naar gesprek

Het ingevulde spinnenweb is de opstap naar het gesprek met kinderen. Je kunt ze vragen: wat is voor jou belangrijk, wat kan jou daarbij helpen? Het kan ook goed zijn om even stil te staan bij hoe het met het kind was voordat het virus uitbrak. ‘Kinderen ervaren deze tijd heel verschillend. Het gesprek kan dan ook tal van aspecten aanraken. Het kan blijken dat zij zich terugtrekken uit het contact met vriendjes, als blijkt dat deze situatie hen belemmert om zich bij hen aan te sluiten. Anderen stuiten misschien juist op heel praktische vragen zoals: kunnen we straks nog wel op vakantie nu er geldproblemen zijn?’

Kinderen grip en autonomie bieden

Groot voordeel van het spinnenweb is de laagdrempeligheid en lichtheid. ‘Zonder te problematiseren en de situatie als zwaar te labelen, kun je de vragenlijst invullen en dan eens kijken wat zich ontvouwt. Het is ook gewoon leuk om het spinnenweb met het kind in te vullen. Daarnaast geeft het kinderen wat grip, het gevoel van autonomie: ik kan dit zelf aanpakken. Misschien is dat nog wel het belangrijkste in deze tijd waarin de coronapandemie hun leven zo op zijn kop zet.’

—

Meer weten over de Kindtool Mijn Positieve Gezondheid?

De kindtool is speciaal ontwikkeld voor kinderen tussen de 8 en 16 jaar. Zij kunnen hiermee laten zien wat zij zelf belangrijk vinden als het gaat om hun gezondheid. Kijk hier om de tool te gebruiken