Train de Teacher bereidt MBO-docenten voor op onderwijs met Positieve Gezondheid

Bij ROC Midden Nederland is Positieve Gezondheid onderdeel van opleidingen binnen sport, welzijn en gezondheidszorg. Het middelbaar beroepsonderwijs wil het gedachtegoed verder brengen, door in alle opleidingen aandacht te hebben voor een brede blik op gezondheid. Docenten binnen dit project kunnen daarom binnenkort een Train de Teacher volgen, waarmee zij leren doceren in Positieve Gezondheid.

Saskia Idink is docent en onderwijsontwikkelaar bij ROC Midden Nederland en sinds 3 jaar actief betrokken bij de implementatie van Positieve Gezondheid in het onderwijsaanbod. ‘Momenteel is Positieve Gezondheid al onderdeel van opleidingen in gezondheid, sport en welzijn, maar de ambitie is om alle studenten in alle opleiding kennis te laten maken met de brede blik op gezondheid.’ Saskia is betrokken bij het ZonMwproject Positieve Gezondheid in de Praktijk, dat wordt uitgerold bij zes ROC’s binnen het domein Vitaliteit. ‘Hierin leggen we de focus op het ontwikkelen van een keuzeonderdeel en lessen Burgerschap. In de lessen Burgerschap leren studenten om zelf het gedachtegoed van Positieve Gezondheid toe te passen. In het keuzedeel leren studenten mensen begeleiden vanuit het gedachtegoed. Daarnaast doen we onderzoek naar de effecten van Positieve Gezondheid in het onderwijs. Een onderdeel van dit project is het ontwikkelen van een Train de Teacher, om docenten die het keuzedeel geven te scholen in Positieve Gezondheid. Zij begeleiden studenten die mensen gaan begeleiden vanuit Positieve Gezondheid. Dit vraagt om een andere manier van denken en kijken naar gezondheid en eigen regie voeren. Dat willen we graag omdat leefstijlziekten een steeds groter probleem vormen in de toekomst. Door mainstream zorgsystemen gericht op gezondheidsproblemen om te buigen naar preventie, kunnen we het welbevinden van mensen bevorderen. En daar is gekwalificerd personeel op MBO-niveau voor nodig. Met name in het domein Vitaliteit.’

Stephan Hermsen is vanuit de academie van iPH betrokken bij de ontwikkeling van de Train de Teacher. ‘We merkten dat er meer uit de Train de trainer te halen was voor docenten. Ze hebben al een achtergrond in lesgeven. Dus kunnen we meer focussen op verdiepen binnen het gedachtegoed. De overeenkomst tussen de train de trainer en train de teacher is dat het een andere attitude van de professional verwacht. Ruimte laten voor de ander, niet kennis overbrengen, maar stimuleren tot zelf doen en ontdekken. De docent moet dus uit de expertrol komen. Daarnaast ligt er een belangrijke taak voor ons om docenten zodanig op te leiden in Positieve Gezondheid, dat ze geen ondersteuning vanuit iPH nodig hebben.’

Saskia: ‘Vanaf de februari ’23 starten we met de deelnemende ROC’s binnen het project een pilot van de Train de Teacher. Deze training vraagt om een andere attitude van docenten. Je redt het niet met alleen een lespakket ontwikkelen. Je wil de regie van studenten bevorderen en dat vraagt om een andere houding van de docent.’

Stephan: ‘Docenten werken doorgaans vanuit een ander perspectief; er moeten leerresultaten worden behaald, de lesstof moet aan het eind van het jaar worden geëxamineerd en vervolgens wordt er naar uitkomsten gekeken. Positieve Gezondheid vraagt om een andere aanpak: het gaat om een zaadje planten. Het gaat niet altijd om toetsbare uitkomsten. Het gaat om vragen als: ‘Wat is voor jou gezondheid?’. Dat is dus wezenlijk een andere type lesgeven.’

Saskia: ‘Die trend is in het onderwijs al wel langer gaande, dat we inzetten op passend en flexibel onderwijs. Wat past bij de student? Studenten eigen leervragen laten formuleren en hen zelf regie geven op het leerproces.’

Stephan: ‘Lesgeven vanuit de essentie van Positieve Gezondheid betekent dat je als docent niet dicteert hoe het moet. Die rol moet je willen en kunnen loslaten. Niet zeggen: ‘We moeten mensen helpen om te stoppen met roken of meer bewegen of minder ongezond te eten.’ Ook al is dat waar. Positieve Gezondheid laat je ervaren dat wanneer je inzicht krijgt in wat gezondheid voor jou betekent én waar jij graag meer van wilt, dat dan het makkelijke is om een gezondheid leefstijl te hebben en te houden.Zo leren studenten om de keuze aan hun cliënt te laten en leren docenten om de keuze bij de student te laten.’

Saskia: ‘Het is nodig om een Train de Teacher te ontwikkelen, naast het bestaande aanbod van een Train de Trainer. Positieve Gezondheid is van origine ingestoken op de zorg. In onderwijs heb je te maken met een andere doelgroep. Grotendeels jonge mensen tussen de 16 en 23 jaar oud. En MBO’ers zijn vaak doeners, zij willen niet uren in een kringetje zitten reflecteren, ze willen in beweging. Dat vraagt dan ook om andere lesmethoden en andere werkvormen.’

Stephan: ‘In de Train de Teacher leren docenten meer dan in de Train de Trainer over theoretische achtergronden van Positieve Gezondheid. In onderwijs is het belangrijk dat de docent kan prikkelen door theorie te delen, te prikkelen, te verdiepen op de essentie. En om verschillende invalshoeken over bijvoorbeeld motiverende gespreksvoering, oplossingsgericht gespreksvoering en/of de ‘Sense of Coherence’ uit te leggen. Uiteindelijk is het belangrijk dat de docent weet dat een brede blik op gezondheid helpend is. En dat een sportdocent dus niet alleen denkt in fysieke oplossingen.’

Saskia: ‘In februari ‘ 23 starten we met een pilot met de deelnemers aan het project, waardoor de training meer en meer vorm zal krijgen. We ontwikkelen binnen de kaders van het project, maar we willen onze ervaringen en kennis natuurlijk graag delen met andere opleidingsinstituten. Scholen met interesse in de Train de Teacher mogen hierover contact opnemen via academie@iph.nl.’