Oratie Rogier Hoenders: Zingeving en leefstijl in de GGZ

“Gezonder leven, een gebed zonder end?”. Met deze titel hield psychiater Rogier Hoenders op vrijdag 18 oktober zijn oratie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Met zijn inaugurele rede aanvaardde hij de nieuwe leerstoel op het snijvlak van zingeving, leefstijl en geestelijke gezondheid, ingesteld door Lentis GGZ en de faculteit Religie, Cultuur en Maatschappij. Hoenders onderstreepte het belang van zingeving in het verbeteren van de geestelijke gezondheidszorg.

Psychische stoornissen veroorzaken wereldwijd een derde van de ziektelast en nemen in Nederland alarmerend toe. In zeven jaar tijd is het aantal Nederlanders met een psychische aandoening gestegen van 17% naar 26%. Toch richt de huidige GGZ zich vooral op zorg ná het ontstaan van klachten. Hoenders pleit in zijn oratie voor een andere aanpak: “Werkelijke gezondheidszorg begint bij preventie. Een gezonde leefstijl met aandacht voor voeding, beweging, ontspanning, slaap en zingeving is essentieel.” Volgens Hoenders kan vooral zingeving, dat richting en betekenis geeft aan het leven, een sleutelrol spelen in duurzame gedragsverandering.

Zingeving als Sleutel tot Gezondheid

Ondanks het belang van zingeving wordt dit onderwerp in de GGZ vaak onderbelicht. Veel zorgverleners voelen zich onvoldoende toegerust om het gesprek hierover aan te gaan, terwijl patiënten juist aangeven dit aspect te missen. Hoenders wil met de nieuwe leerstoel de aandacht voor zingeving vergroten en inzetten op persoonlijke groei en betere behandelresultaten. Door de focus op zingeving en leefstijl ontstaat er ruimte voor een benadering die aansluit bij de culturele identiteit, levensbeschouwing en wensen van de patiënt.

Over Rogier Hoenders

Prof. dr. Rogier Hoenders (1972) is psychiater en hoofd onderzoek en behandelzaken bij het Centrum voor Integrale Psychiatrie (CIP) van Lentis. Hij leidt het Lentis Leefstijl Programma, dat zich richt op leefstijltrainingen voor zowel patiënten als medewerkers. Volgens Hoenders is zingeving de kern van duurzame gedragsverandering: “Leefstijldoelen hebben meer kans van slagen als ze verbonden zijn met wat iemand echt belangrijk vindt in het leven.”

Met de nieuwe leerstoel hoopt Hoenders de (mentale) gezondheid van Groningers te verbeteren door interventies te ontwikkelen die aandacht hebben voor zowel lichaam als geest.