Nieuwe ambassadeur iPH Jan Berndsen richt pijlen op GGZ

Jan Berndsen werkte ruim 35 jaar in de GGZ, de laatste jaren als bestuurder bij Lister. Hij liet het  gedachtegoed als leidraad fungeren in het wijkplatform InDeKernGezond in het Utrechtse Leidsche Rijn. Na zelf veelvuldig het spinnenweb te hebben ingevuld, ontwaarde hij een verandering in zijn intrinsieke motivatie. Daarom zei hij zijn bestuursrol na 14 jaar vaarwel en is nu ambassadeur van iPH. En Jan heeft hier een duidelijke missie: hij wil Positieve Gezondheid laten doordringen in de haarvaten van de geestelijke gezondheidszorg.

Levenslange indicatie

“De laatste 20 jaar in de GGZ heb ik mij ingezet om de herstelvisie te introduceren. Het idee hierachter is dat je met een psychische aandoening ook een  betekenisvol leven kunt hebben. Zo lang de omgeving je maar blijft uitdagen om aan je dromen en wensen te werken.” In nederland worden mensen die voor hun 25^e levensjaar drie psychoses hadden vaak al een beetje afgeschreven door de maatschappij. “Dan neemt je omgeving afstand van je. Je verliest vrienden. De band met je ouders verandert. Er wordt heus wel voor je gezorgd, en soms krijg je een levenslange indicatie voor zorg en begeleiding en ontvangt een Wajong-uitkering. maar dat heeft een enorme impact op de rest van je leven. In de herstelvisie gaan we ervan uit dat er altijd behoefte is aan hoop en perspectief. Een aandoening mag je leven niet overheersen. En daarbij helpt het om een omgeving te hebben, die erover praat en aan de slag gaat met wat je wel kunt.”

De aandoening niet laten overweldigen

“In het gedachtegoed van Positieve Gezondheid stelt Machteld duidelijk: zorg ervoor dat de aandoening niet overweldigt. Dat sloot naadloos aan op de herstelvisie waar ik zo hard aan werkte. En ook bij de missie van Lister. Wat mooi is aan Positieve Gezondheid is dat het domeinen en schotten overstijgt. Daardoor leg je met de toepassing van Positieve Gezondheid gemakkelijker een link naar bijvoorbeeld een huisarts of de overheid. En Positieve Gezondheid bood een andere taal. In de GGZ hebben we een specifiek jargon ontwikkeld, maar als je wilt dat mensen met een psychische aandoening in de samenleving leven, dan moet je met elkaar spreken in de taal van de samenleving om de afstand tot elkaar te overbruggen. Tot slot vind ik het mooi dat Positieve Gezondheid aanspoort te werken aan je gezondheid vóórdat je ziek wordt. Dat is echte preventie.”

APK-keuring

Na 30 jaar in de GGZ en 14 jaar als bestuurder bij Lister, zocht Jan een andere uitdaging. Door het spinnenweb van Positieve Gezondheid werd hij met zijn neus op de feiten gedrukt. “Door mijn betrokkenheid bij het wijkplatform InDeKernGezond vulde ik elke maand een spinnenweb in. En ik merkte dat ik begon te twijfelen aan mijn oprechtheid. Vul ik wel echt in wat ik voel? Of vul ik de vragenlijst in zoals dat een bestuurder betaamt? Die vraag stelde ik mijzelf steeds vaker. Op basis van zelfonderzoek aan de hand van het spinnenweb, stelde ik mijzelf vragen als: Doe ik nog wel wat ik leuk vind? Geeft mijn werk mij nog voldoende energie? Kan ik er nog zijn voor mijn partner? Hoeveel dagen heb ik op vakantie nodig om bij te komen van mijn werk? Als bestuurder moest ik best aanpoten.” Dat harde werken wierp voor Jan zijn vruchten af. Hij ontving in januari 2021 een lintje voor zijn inspanningen. “Natuurlijk was ik enorm verheugdHet is heel eervol zo’n onderscheiding te mogen ontvangen. Maar tegelijkertijd ook blij dat ik op tijd ben gestopt. Door Positieve Gezondheid heb ik besloten om goed voor mezelf te gaan zorgen. Het spinnenweb invullen is als een APK-keuring voor mij. Een check: hoe sta ik ervoor en ben ik nog gezond? En als ik op bepaalde dimensies lager scoor; kent dat dan een tijdelijke verklaring (zoals een verlies of een grote verandering in de werk- of privésfeer)? Als  zo’n voor jezelf afwijkende score blijft aanhouden , dan moet je ervoor kiezen voor jezelf te gaan zorgen. En dat heb ik gedaan.”

Integrale benadering

Jan is sinds kort werkzaam als ambassadeur van iPH. En hij heeft een duidelijk doel voor ogen. “Door Positieve Gezondheid kun je op een laagdrempelige manier het hele domein van de cliënt bespreekbaar maken. We zoomen in de GGZ vaak enkel en alleen op de klacht in. Andere levensgebieden komen amper aan bod, terwijl het brede vlak juist belangrijk is om goed te kunnen behandelen en begeleiden. Ook is er in de GGZ nog veel te weinig aandacht voor de somatische gezondheid van de patiënt. We moeten breder kijken dan enkel het mentale aspect. Die integrale benadering is belangrijk om cliënten zo goed mogelijk te begeleiden. En vervolgens moeten we de cliënt vaker vragen: Wat wil je zelf? Ik zou het daarom mooi vinden om GGZ instellingen te begeleiden naar het inzetten van Positieve Gezondheid. Het zou mooi zijn als ik daarvoor vanuit iPH een toolbox met handleiding kan ontwikkelen.”

Werkt u in de GGZ of bent u een GGZ instelling en heeft u interesse in de toepassing van Positieve Gezondheid? Neem dan contact op met Jan Berndsen via j.berndsen@iph.nl