Tips Positieve Gezondheid: de sleutel voor andere keuzes

De kracht van Positieve Gezondheid is dat het mensen aanzet om zelf in beweging te komen. En om zelf iets te veranderen in hun leefstijl of omstandigheden. Wat is het geheim? En hoe kun je volgens Machteld Huber daar je voordeel mee doen?

Kijk naar drijvende en remmende krachten

‘Gedragsonderzoeker Ben Tiggelaar bracht onlangs in het NRC ‘het beste idee binnen de psychologie’ in herinnering. Het idee is afkomstig van de fameuze psycholoog Kurt Lewin – en het is al heel oud. Hij geloofde dat bij menselijk gedrag in elke situatie twee krachten een rol spelen: drijvende en remmende krachten. Het gedrag dat je laat zien, wordt bepaald door het evenwicht tussen beide. Het heeft dus geen zin om mensen alleen maar te motiveren. Het is vooral ook belangrijk om te kijken naar wat iemand remt om tot verandering te komen, en of je die remmende kracht kunt verminderen.

Verminder remmende factoren

Een van de principes van Positieve Gezondheid die we professionals leren, is om die remmende factoren te verminderen. Daarvoor gebruiken we een zogeheten Actiewiel dat zij in het gesprek met patiënten kunnen doorlopen. Dit zijn de stappen die je kunt zetten met de patiënt:

• Hoe is het met je?

Zorg ervoor dat de patiënt daarvan een beeld krijgt aan de hand van het Spinnenweb, zodat hij zich bewust wordt van hoe het met hem gaat.

• Wat wil je?

Ga over die vraag in gesprek met hulp van het Spinnenweb. Je kunt mensen vragen naar hun droom, hun diepste wensen.

• Wat kun je doen?

Verken met je patiënt welke keuzes hij kan maken om zijn situatie te verbeteren.

• Wat besluit je?

Welke haalbare stappen neemt iemand zich voor?

• Wat maakt nou dat je het toch niet gaat doen?

Die vraag maakt iedereen aan het lachen. Iedereen herkent het namelijk: het goede voornemen dat je eind van het jaar maakt, heeft het einde van de week erop al niet meer gehaald. Hoe komt dat? Wat is jouw innerlijke excuus-stemmetje?

• Wat heb jij nodig om die remmende krachten kleiner te maken?

Help iemand te ontdekken wat hij nodig heeft om tóch te gaan doen wat hij eigenlijk wil.

Kom erop terug

Er komt best wel wat kijken bij patiënten om die ‘innerlijke saboteur’ het zwijgen op te leggen. We weten allemaal uit ervaring wel dat er altijd argumenten zijn om je besluiten niet uit te voeren. Te druk bijvoorbeeld, en geen tijd. Je wilt eigenlijk wel veranderen, maar toch doe je het niet. Het besef dat je tegenkrachten kunt verminderen, geeft ruimte. In de tijd erna blijft het handig als iemand geregeld terugkomt op die besluiten en hoe het gaat. Coach mensen, vraag geregeld naar hun vorderingen. Of laat ze een maatje zoeken met wie ze dat samen doen. Vaak zie je dat mensen steeds beter hun regie weten te pakken. En daar worden ze heel blij van.’