Onderzoek naar ontwikkeling van bijscholing Game2Connect: preventie verbeteren met behulp van serious gaming en Positieve Gezondheid

Nils Keesmekers is PhD-kandidaat aan de Universiteit Maastricht en doet onderzoek naar de ontwikkeling van een bijscholing die multidisciplinaire samenwerking tussen zorgprofessionals moet stimuleren. Positieve Gezondheid is de verbindende factor in de ontwikkeling van deze serious game.

Beter ervaren zorg

Een breed consortium van kennisinstituten, praktijkpartners en onderwijsinstellingen in Limburg, Brabant en Gelderland dienden bij ZonMw een onderzoeksvoorstel in om te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om de gezondheid van mensen te bevorderen of zo goed mogelijk te houden door samenwerking te stimuleren. ‘Onderzoek wijst uit dat als mensen geïntegreerde zorg krijgen of geven, de zorg als beter ervaren wordt. Dat geldt zowel voor de zorgontvanger als de zorggever.’

Gedragsverandering

Het was al vrij snel duidelijk dat het beoogde onderwijsprogramma in spelvorm gegoten moest worden. Met een achtergrond in gedragsverandering legt Nils uit: ‘Bij gedragsverandering is het belangrijk dat mensen gemotiveerd worden. Een serious game waarbij mensen (inter)actief bezig zijn sluit hier goed bij aan. Daarom is er in een vroeg stadium al gekozen voor een serious game. We zien ook dat dit soort informele leervormen in bijscholingen steeds populairder wordt.’

Domeinen van Positieve Gezondheid

‘Er heeft onlangs een kick-off plaatsgevonden, waarbij we met de betrokken partijen al een mooi voorproefje hebben gekregen van hoe leerzaam een serious game kan zijn.’ Het driejarig project is daarmee van start. ‘Samenwerking vergemakkelijken, dat is het doel. Vooral voor zorgmedewerkers die direct contact hebben met patiënten, zoals POH’s, diëtisten, fysiotherapeuten en huisartsen. Elke discipline heeft betrekking op één of meerdere domeinen van Positieve Gezondheid, maar niet op ze allemaal. Goede samenwerking heeft daarom veel voordelen voor de Positieve Gezondheid, en dat gedachtegoed nemen we actief mee in het onderzoek.’

Laagdrempelig leren

Game2Connect wordt geen traditioneel onderwijsprogramma. ‘Door het spelelement wordt de drempel om de training te volgen lager. Het hoofdidee is dat mensen die al in zorg werken de bijscholing gaan volgen. We zien dat dit helaas vaak gebeurt in iemands vrije tijd. Mede daarom willen we ervoor zorgen dat onze training niet veel tijd in beslag neemt; toch zorgen we met een spelsessie en inhoudelijke discussies voor inzichtvolle leermomenten.’

Verkenningsfase

Het project zit nog in de verkenningsfase. Er wordt nu onderzocht hoe professionals met Positieve Gezondheid werken, of zij voordelen in samenwerking ervaren en wat er beter kan. ‘Die input gaat mede bepalen wat er in het spel komt. Momenteel vragen we zorgverleners in de provincies Limburg, Brabant en Gelderland om mee te denken. We zijn ook benieuwd naar de geografische verschillen. In Limburg heeft Positieve Gezondheid best snel voet aan de grond gekregen. Hoe is dat in andere provincies en vraagt dat om een andere invulling van het spel?’

Landelijk opschalen

In de tweede fase wordt er gekeken welke spelelementen het beste aansluiten bij de behoeftes die we in de eerste fase zijn tegengekomen. Dit gebeurt in samenwerking met spelontwikkelaar Salsaparilla; zij denken niet alleen mee over het in spelvorm gieten van de opgehaalde data, maar zijn ook ervaren in het produceren van dit soort educatieve spellen. Ook zorgverleners blijven in deze fase betrokken om ervoor te zorgen dat de keuze voor bepaalde spelelementen niet alleen volgens de theorie, maar ook in de praktijk zal werken. In fase 3 volgt vervolgens de proefimplementatie, waarbij ervaringen worden opgehaald en verfijningen kunnen worden gemaakt. ‘Als we dan een definitief spel hebben, zetten we dat uit in de provincies waar we actief zijn. Maar uiteindelijk zou het ook mooi zijn om op te schalen naar een landelijk programma.’

Spannend proces

Over de exacte invulling van de serious game kan Nils vanzelfsprekend nog niet veel zeggen: ‘We weten wel waar we heen willen, maar de exacte vorm wordt met de komende onderzoeken duidelijk. Onlangs was ik bij het congres Onderstroom, waar ik sprak met de ontwikkelaars van het spel Alles op Tafel. Ook zij kwamen er gaandeweg achter dat het spel voor wat betreft vorm en inhoud zoals dat zij het in gedachten hadden, door de intensieve samenwerking met de doelgroep helemaal is veranderd. Dat maakt het een spannend proces!’

Meedenken?

Bent u als eerstelijns zorgverlener werkzaam in Limburg, Noord-Brabant of Gelderland? Dan nodigen wij u van harte uit mee te denken in dit onderzoek. U kunt contact opnemen met nils.keesmekers@maastrichtuniversity.nl