Toen Den Biggelaar voor het eerst hoorde over Positieve Gezondheid, raakte hem dat. ‘Dat kwam doordat ik me realiseerde hoe je ook een diepgaander gesprek kunt voeren met de patiënt die op het spreekuur komt. En waardoor je beter inzicht krijgt in hoe het met hem gaat. Tijdens de opleiding leren we huisartsen natuurlijk de vraag achter de vraag te stellen, zodat je meer te weten komt. Maar je kunt niet in een eerste gesprek gelijk al de diepte in gaan en iemand alles laten vertellen. Het spinnenwebmodel helpt om snel een beeld te krijgen van iemands situatie. Ik ben me er ook meer bewust van dat ik mijn vragen in de volle breedte stel. En dat ik juist door mijn manier van vragen mensen in hun kracht kan houden.’

BEWUST ZIJN VAN DAT ER MEER IS

Westphal herkent dat. ‘Het zijn enorm versterkende vragen die je kunt stellen met het spinnenweb. Wat wil je veranderen? Wat kan een eerste stap zijn? Wat hoop je dat er dan gebeurt? Die handvatten zijn heel praktisch en heel bruikbaar.’ Machteld Huber en huisarts Hans Peter Jung lieten de opleiders de uitkomsten zien van het onderzoek dat ten grondslag ligt aan Positieve Gezondheid. Westphal: ‘Ik vond dat toch een eyeopener. Het is goed om je ervan bewust te zijn dat wij als medici gezondheid anders definiëren dan onze patiënten. We denken medisch, en dat moet ook. Maar we moeten ons ook voortdurend bewust zijn van dat er meer is – en daar kan het spinnenweb bij helpen.’

HET MEDISCHE BLIJFT BELANGRIJK

Toch is dat gelijk ook het spannende, vertelt Westphal. Door breed te kijken zie je meer. Maar je moet ook uitkijken dat je daardoor het medische niet over het hoofd ziet. ‘Ik zag deze week een patiënt met vage klachten, die door zijn reumatoloog voor een onderzoek is doorgestuurd – waar ik niet veel van verwacht. Ik had zelf bij hem graag het spinnenweb ingezet, en dat ga ik alsnog doen als hij weer terugkomt op mijn spreekuur. Diezelfde week zag ik nog een man, ook met vage klachten. Misselijk, trillende handen. Het werd hem allemaal te veel, vertelde hij erbij, vanwege een zieke moeder, een eigen zaak. Gezien de psychische context had ik het spinnenweb kunnen inzetten, maar ik besloot eerst onderzoek te laten doen. De man bleek nierfalen te hebben.’

VOORAL GEBRUIKEN IN DE HUISARTSOPLEIDING

Je moet dus goed kijken wanneer je het spinnenweb inzet. Westphal: ‘Ik zou zeggen: bij patiënten die vaker terugkomen met vage klachten. Dan ga je het tweede spoor in, zoals wij dat noemen. Het spinnenweb helpt dan bij het oplossen van lastige puzzels. Ook bij chronisch zieken is het van waarde. Ik ga zeker de artsen die ik opleid, hierop attenderen.’ Den Biggelaar doet dat al. ‘Ook omwille van hun eigen gezondheid. Huisartsen – ook in opleiding – staan enorm onder druk. We vullen dan tijdens het leergesprek tegelijkertijd het spinnenweb in. En dan vraag ik: hoe gaat het nu met jou?’

TIJD NEMEN IS HET LASTIGST

De grootste uitdaging voor huisartsen is om de tijd te nemen voor het gespreksinstrument. Den Biggelaar: ‘De derdejaars die ik opleid, geven aan dat ze een consult in 10 minuten willen kunnen afronden. Dan vraag ik: waarom? Dan ben ik sneller klaar – zeggen ze dan – en dat bespaart tijd. Maar dat is nog maar de vraag. Patiënten komen weer bij je terug als ze niet verder kunnen met dat consult. Dat kost nog méér tijd. Meer dan als je de gelegenheid neemt om de context te begrijpen waarin mensen met hun klachten bij jou komen.’

BETER GEWORDEN IN LUISTEREN

Bij Den Biggelaar komt Positieve Gezondheid op zijn pad aan het einde van zijn loopbaan. 67 is hij. ‘Ik had vroeger meer aandacht voor de klacht dan voor de kracht. Of dan reikte ik patiënten al snel een oplossing aan. Zoals: zoek een fijne sport die bij je past. Nu vraag ik: wat zou je willen? En dat is nog best een moeilijke vraag om te stellen, zonder dat je stiekem toch stuurt.’ Positieve Gezondheid heeft hem meer rust gebracht in zijn persoonlijke leven. ‘Ik ben beter geworden in het luisteren – naar mijn vrouw, kinderen, patiënten, collega’s. Met meer ruimte voor emoties en meer tijd voor diepgaande gesprekken. Ik ben er een ander mens van geworden. En daardoor ook een betere huisarts.’

Ook interesse in een training Positieve Gezondheid? Begin met de basis module van iPH. Of laat je inspireren tijdens een lezing of workshop.