Hoe blijf je in coronatijd als huisarts Positief Gezond?

Zorgen voor de ander vraagt in deze tijd veel van professionals. En ook van hen als mens. Wat zien zij gebeuren, hoe slaan zij zich door deze periode heen? Die vraag gaan we ze geregeld stellen. Dit keer aan huisarts Karolien van den Brekel. ‘Elke dag kijken we elkaar even heel bewust aan.’

‘Ik ben iemand die altijd maar doorgaat, ik sta voortdurend in de actiestand. Thuis, met de mensen om me heen, in mijn werk: vaak ben ik tot ’s avonds laat nog in de weer. Standaard pak ik te weinig rust. Het klinkt misschien gek, maar sinds de corona-uitbraak lukt me dat beter. Noodgedwongen.

We zijn kwetsbaar

De impact van de uitbraak is groot, bij iedereen. Veel van wat vanzelfsprekend was, staat onder druk. Steeds vaker zie ik mensen ernstig ziek worden, niet alleen patiënten, maar ook lieve vrienden. Ik zie dat patiënten zich zorgen maken en zich kwetsbaar voelen door het virus. Ze zijn bang of het wel goed komt met hun dierbare die ziek is. Of ze zijn ineens in grote financiële problemen beland of afgesneden geraakt van hun kinderen en kleinkinderen.

De breedte missen

De luchtwegspreekuren die we draaien, zijn heftig. Je moet mensen met verdenking van corona snel op de juiste plek krijgen, terwijl je moet zien te voorkomen dat andere patiënten en jijzelf besmet raken. Op die momenten kan ik niet de arts zijn die ik normaal gesproken ben. Je houdt afstand, je raakt mensen niet aan, je handelt puur medisch. Daarnaast mogen alleen bij acute spoed nog mensen op het spreekuur komen. In die situaties mis ik enorm de breedte van mijn vak.

Gezondheid gaat om veerkracht

Toch blijf ik zo veel mogelijk aandacht houden voor die breedte. Ik vraag aan patiënten die met klachten bellen: wat voor impact heeft corona op jou? In gedachten ga ik dan langs alle assen van het spinnenweb. Wat speelt er fysiek en mentaal? In hoeverre kun je nog dagelijks functioneren? Hoe zit het met zingeving en je sociale leven? Juist deze tijd laat ons zien dat gezondheid een breed begrip is. Dat gezondheid bij uitstek gaat om veerkracht, om kunnen dealen met nieuwe situaties.

Saamhorigheid in de praktijk

Met mijn collega’s gaat het wisselend. Er is bij iedereen denk ik wel de onzekerheid dat je zelf ziek kan worden, juist ook omdat je anderen kunt besmetten of omdat je dan zelf geen patiëntenzorg meer kan geven. Elke dag kijken we elkaar even aan voor we beginnen. Hoe is het met iedereen? Zijn we allemaal nog oké? Dat is echt anders dan vóór de coronacrisis. Dan schoten we bij binnenkomst gelijk op de automatische piloot: hup, snel aan de slag. We zijn nu zorgzamer voor elkaar en meer saamhorig.

Stilstaan bij waarde

Zelf voel ik me net als iedereen kwetsbaar. Ik zie ook noodgedwongen minder mensen. Privé bekommer ik me meer om wie mij echt dierbaar zijn. Ik sta meer stil bij wat van waarde is. Het is alsof ik me meer bewust ben van waar ik tot voor kort in de vaart aan voorbij kon lopen. Het komt allemaal meer binnen. Een maand geleden nog fietste ik naar de praktijk en dan luisterde ik naar allerlei podcasts vol informatie. Nu fiets ik met een meditatieapp op. Ik wil niet meer gelijk aan staan, maar de dag beginnen in rust en met aandacht. Zo hou ik mijn balans.

Vasthouden voor de toekomst

Het virus maakt ons niet alleen ziek. Het laat ons in de meest brede zin ook bezig zijn met onze gezondheid. Dat maakt ons uiteindelijk veerkrachtiger. Ik ben zelf nog bewuster bezig met een gezonde leefstijl. In de huisartspraktijk leren we nu andere vormen van zorg geven – online, telefonisch – en innovaties zijn veel sneller mogelijk dan voorheen. Je ziet ook dat er overal goed wordt samengewerkt: binnen de organisatie, in de regio en ook landelijk. De coronacrisis haalt in ons boven wat in het leven echt van waarde is. Ik hoop dat we dát ook na de uitbraak blijven vasthouden.’