‘Een deuk in het spinnenweb is geen achteruitgang, maar een realistischer zelfbeeld’

Majelle Panis is coach in de Positieve Gezondheid en tevens voorzitter van coöperatie a4works. Mensen die vastlopen in hun werk, afgekeurd zijn of hun baan zijn verloren, kloppen bij haar aan voor coaching en adviesgesprekken. Majelle gebruikt het spinnenweb van de Positieve Gezondheid om de personen die ze begeleidt inzicht te geven in hun motivatie en ontwikkeling. “We gaan steeds terug naar de kern, wat wil je echt? Wat geeft jou energie?”

Anders werken

Majelle Panis werkt al jaren met Positieve Gezondheid. Het vormt de rode draad in haar werk bij a4works, waarbij ze mensen die net hun baan zijn verloren, mensen die zijn afgekeurd en mensen met afstand tot de arbeidsmarkt perspectief biedt en motiveert om verder te komen. “Aandacht voor de Positieve Gezondheid van medewerkers is ook een belangrijk thema. Daar kunnen nog enorme stappen worden gezet. Hoe is het toch mogelijk dat veel werkgevers nog niet zien dat we anders, prettiger en duurzamer moeten gaan werken. Ik wil heel graag meewerken en meedenken om hier verandering in te brengen”, valt Majelle met de deur in huis.

Kleine, haalbare doelen

Bij a4works wordt altijd gestart met het ‘andere gesprek’. “Dat hoeft niet per se met het spinnenweb te zijn. Maar we stellen wel altijd de vragen: wat vind je belangrijk? Wat wil je graag? Waar droom je van? En welke oude patronen zou je willen doorbreken. We doen een groot beroep op het reflectievermogen van mensen en voorkomen dat zij in de slachtofferrol gaan zitten door een gelijkwaardige verbinding te leggen. Vervolgens maken we een plan met kleine haalbare doelen. Daarbij doet het er niet toe wat ik – als coach – een slimme zet vind voor die persoon. Ik moet op mijn handen zitten en voorkomen dat ik teveel voor deze persoon ga invullen.”

Automatische patronen

Als er een plan van aanpak ligt, begint het echte werk. “Ieder mens is verantwoordelijk voor zijn eigen regie en geluk. Tegelijkertijd handelen we als mens vaak vanuit automatische patronen. Zo hebben we altijd gewerkt en zo zijn die patronen ook in onze neurale netwerken ingesleten. Iedereen werkt voor 95% op de automatische piloot, zelfs met complexe zaken. Het is dus logisch dat ieder mens fouten zal maken in een verandertraject. En het is knap lastig om verandering en de positieve tred vast te houden. Elke persoon die ik begeleid komt op den duur op een kruispunt. En juist dan is mijn vertrouwensband met deze persoon van groot belang. Ik houd hem een spiegel voor: is dit gedrag congruent aan de doelstelling zoals we die hebben opgesteld?”

Wat drijft je

Dan begint het echte coachingswerk voor Majelle, waarbij ze continu teruggrijpt op Positieve Gezondheid: ‘Wat wil jij echt?’ “Ik maak hen bewust van hun patronen, help hen patronen af te leren en ik leer mensen om hun schaduwkanten te omarmen. Dat betekent dat je van een omgevingsgericht functioneren, naar de binnenkant gaat. Veel mensen hebben geen flauw idee wat hen drijft, waar ze ’s ochtends hun bed voor willen uitkomen. Ze weten niet wie ze echt diep van binnen zijn.”

Vluchten

“Na het creëren van bewustwording leer ik mensen hoe ze nieuw gedrag en positieve emoties aan kunnen leren, die wel zullen leiden tot het gewenste resultaat. Ik wijs hen nogmaals op hun doelstellingen en ik bied hulp vanaf de zijlijn. Mensen zijn van nature gedreven om te vluchten voor dat wat pijn doet of confronterend is voor hunzelf. Daar ligt voor mij ook de uitdaging. Ik kauw geen oplossingen voor. Het krijgt pas kracht als het vanuit jezelf komt. Dan kom je toch weer terug bij Positieve Gezondheid: wat wil jij? Wat vind jij belangrijk?” Dat is voor heel veel mensen al een zoektocht op zich. Vragen als wat maakt dat je het niet gaat doen en wat heb je dan nodig om toch door te zetten? geven inzicht in hun valkuilen en oplossingen. Dat geeft vaak verrassende antwoorden.”

De deuk is geen achteruitgang

“Na een coachingssessie leg ik het spinnenweb nog eens op tafel. Dan bekijken we wat er is veranderd. Het eerste gesprek is een nulmeting. Het tussentijdse gesprek maakt kenbaar of iemand voor zijn of haar gevoel vooruit of achteruit gaat en aan het eind evalueren we de progressie met Positieve Gezondheid. Wat daarbij mooi is om aan te geven is dat sommige mensen ook aangeven op bepaalde dimensies achteruit te zijn gegaan. Dat is vaak geen daadwerkelijk regressie, maar juist erkenning: er is een realistischer beeld van hun identiteit ontstaan. Ze erkennen dat de weg langer duurt dan ze van tevoren hadden gedacht. Je denkt vaak dat een deuk in het spinnenweb achteruitgang betekent. Maar in dit geval kom je met een ‘nieuwe’ deuk wellicht juist dichter tot de kern, heeft die persoon echt iets over zichzelf geleerd.”

Leren

Voor het project Meten van Mate van Re-integratie heeft Majelle aan de hand van Positieve Gezondheid gemeten of er na coaching vooruitgang is op één of meerdere dimensies van Positieve Gezondheid. “Dat was een reuze interessant en leerzaam traject. Voor de mensen die wij begeleiden, maar ook voor onszelf als organisatie. Wij moeten als organisatie ook erkennen dat we lerende zijn. We staan open voor verbetering, verandering en betere inzichten. Positieve Gezondheid betekent een leven lang leren en de intrinsieke motivatie stimuleren. Dat geldt voor iedereen, altijd en overal.”

Tips van Majelle

Alles begint bij jezelf! Altijd.

Door zelf het voorbeeld te zijn van wat je graag bij anderen ziet, inspireer je anderen ook ermee aan de slag te gaan.

Ben je nieuwsgierig of je een voorbeeld bent, vraag je dan eens af:

• Wie laat ik aan mijn omgeving zien: mijn authentieke ik ( en wie is dat dan) of toon ik mezelf vanuit een rol (als werknemer, baas, moeder, etc)?
• Maak ik wel echt verbinding met mensen en zie ik ze voor wie ze zijn of werk ik vanuit vooroordeel (label dat er op is geplakt) ?
• Welke perceptie heb ik bij het zien van een deuk in het spinnenweb? Is het een probleem of kans?