Interactive Research

Doel
We hebben voor Interactive Research gekozen, met Appreciative inquiry, focusgroepen, Photovoice en semigestructureerde interviews als werkmethoden met als doel 1) om zo goed mogelijk aan te sluiten bij talenten, krachten en motivatie die (in potentie) al bij medewerkers en ervaringsdeskundigen van MEE aanwezig waren, en 2) daarmee de kans op borging van een nieuwe werkwijze te vergroten.
Beschrijving

Interactive Research is erop gericht alledaagse ervaringskennis op te halen, te waarderen en in te bedden in de ontwikkeling van nieuwe tools gericht op professioneel handelen (Svensson, Eklund, Randle, & Aronsson, 2007). In een interactieve onderzoeksbenadering versterken een onderzoeks- leer cyclus en een praktijk- implementatie cyclus elkaar (Zie figuur 1 onderaan uit Ellström, Eklund, Kock, Lindström, & Melin, 1999). De voordelen van deze benadering zijn: 1) expliciete rol voor de doelgroep (consulenten en ervaringsdeskundigen in ons geval), 2) oplossing wordt samen met ervaringsdeskundigen en professionals ontwikkeld, 3) resultaten worden in de context geplaats, 4) het onderzoeksdesign wordt in de loop van het project ontwikkeld wat ruimte voor contextueel leren geeft. Figuur 1 laat zien hoe een implementatietraject verloopt als een interactie tussen onderzoek en praktijk op een lerende, cyclische manier.

Appreciative Inquiry (Hilde, Gjerberg, & Johansen, 2010) kan letterlijk omschreven worden als ‘waarderend onderzoeken’ waarbij ‘waarderend’ in essentie gaat om het waarderen van het beste in de mensen, de organisatie en de wereld daar omheen. Het beste vormt het vertrekpunt voor de verbetering, groei en bloei van mens en organisatie. Bij ‘onderzoeken’ gaat het om het innemen van een positie van ‘niet weten’, het loslaten van oordelen en eerder waargenomen zaken om zo open te kunnen staan voor nieuwe kennis en ervaringen. Appreciative Inquiry is een benadering die op een positieve opbouwende wijze kijkt naar mensen, organisatie en situaties. Een positieve grondhouding helpt organisaties zich om te vormen tot (werk) gemeenschappen waarin onderlinge waardering, veranderingsgezindheid, leervermogen en samenwerking hand in hand gaan. Appreciative Inquiry is tevens een veranderingsmethode die uitgaat van de kracht die in mens en organisaties aanwezig is.

De focusgroep is een veelgebruikte onderzoeksmethode om data te verzamelen van een groep mensen. In dit project was de focusgroep, indachtig Interactive Research als onderzoeksstroming die verandering in de praktijk beoogt te realiseren, het middel om tot de best passende aanpak te komen voor Positieve Gezondheid, vertaald naar instrumentarium in een toolbox. Deelnemers aan de focusgroepen worden daardoor eigenaar van datgene wat ontwikkeld wordt, zijn gemotiveerd om ermee te werken en anderen (collega’s, netwerkpartners, opdrachtgevers) ervoor te interesseren. Tijdens de focusgroepsessies zijn bovendien observaties gedaan voor de evaluatie van het ontwikkelproces, waarmee we alle interactie en ontwikkeling in de focusgroepen van betekenis hebben kunnen voorzien.

Photovoice dialoog is een methode waarbij gebruik wordt gemaakt van foto’s om inzicht te krijgen in de belevingswereld van mensen (Fleur & Xavier, 2017). Deze methode is speciaal geschikt voor mensen met minder taalvaardigheden en sluit aan bij mensen die graag in beelden denken en praten. In dit project is photovoice ingezet als gelijkwaardige gespreksmanier manier om met beeld een gesprek aan te gaan over ‘gezondheid’ van mensen.

Aan het eind van het project zijn semigestructureerde interviews afgenomen om het implementatieproces te evalueren als aanvulling op de observaties tijdens de focusgroepen, waarbij de uitkomsten gelijktijdig zijn benut voor het afgeven van een managementadvies voor borging van projecteffecten en -resultaten. De onderzoeksvraag ten behoeve van implementatie was hierbij overigens: wat zijn de succesfactoren en belemmeringen voor de implementatie van Positieve Gezondheid als instrument voor consulenten van Stichting MEE.


Primaire doel
Leren Monitoren Procesevaluatie
Sector
Arbeidsparticipatie Bedrijfsleven Burgerinitiatieven Cultuursector Gemeentelijk beleid Onderwijs Sociaal domein Sport Zorg
Waar toe te passen?
Macro (regionaal, provinciaal, landelijk) Meso (wijk, dorp, stad, gemeente) Micro (in een praktijk of organisatie) Nano (in een één op één contact of bij zelfstandig gebruik)

Soort onderzoek
Kwalitatief
Financier
ZonMw
Bron (Organisatie)
Louis Bolk Instituut i.s.m MEE Samen
Onderbouwing
Publicatie wetenschappelijk
Toegankelijkheid
Open source
Toepasbaarheid
Complex, professionele ondersteuning is nodig

Methode toegepast bij dit project gerelateerd aan Positieve Gezondheid
Het project ''In gesprek: gezonde leefstijl voor iedereen'' is uitgevoerd door stichting MEE in samenwerking met het Louis Bolk Instituut. Dit is een co-creatie project waarbij de verschillende betrokkenen samen op ontdekkingstocht zijn gegaan. De ontdekkingstocht heeft als doel om gezonde leefstijl vorm te geven binnen de rol van consultenten van MEE, ten behoeve van mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB). Het is een ontdekkingstocht omdat de route niet van te voren precies bepaald is, maar samen met consultenten en ervaringsdeskundigen werd ontwikkeld. Interactief onderzoek is ingezet als kapstok, voorzien van een procesevaluatie. Daarnaast zijn handvatten aangereikt aan het management en bestuur van MEE waarmee effecten van de implementatie van Positieve Gezondheid kunnen worden gemonitord.
Contactpersoon project
Sylvia Swart (s.swart@meeijsseloevers.nl) en Ellen Groen (e.groen@meedrenthe.nl)
Contactpersoon methode
Herman van Wietmarschen (h.vanwietmarschen@louisbolk.nl)